Chỉ định và kết quả điều trị điều trị oxy hóa qua màng ngoài cơ thể (ECMO) ở bệnh nhân sau phẫu thuật tim mở tại bệnh viện Nhi Trung Ương

Abstract

ECMO (Extra-Corporeal Membrane Oxygenation - oxi hóa qua màng ngoài cơ thể) là một kỹ thuật hỗ trợ tạm thời chức năng tim và phổi bởi một hệ thống tim phổi nhân tạo. Kể từ khi bắt đầu được áp dụng năm 1972, ECMO là phương pháp đã cứu sống nhiều bệnh nhân suy hô hấp và tuần hoàn nặng sau phẫu thuật tim không đáp ứng với các phương pháp điều trị thường quy. Tổ chức hỗ trợ sự sống ngoài cơ thể (ELSO) đã thu thập dữ liệu đăng ký từ những năm 1980 và chỉ ra rằng cho đến năm 2023, có 10856 trẻ sơ sinh và 16598 trẻ em được hỗ trợ ECMO do nguyên nhân tim mạch, chiếm khoảng 47,9% tổng số ca chạy ECMO ở nhóm tuổi này với tỉ lệ sống là 44% ở nhóm trẻ sơ sinh và 55% trẻ nhỏ. Việc chỉ định và thời điểm chỉ định ECMO cho nhóm bệnh nhân này là khác nhau phụ thuộc vào mỗi trung tâm với kinh nghiệm, khả năng đánh giá, kiểm soát bệnh nhân sau phẫu thuật. ECMO được coi là biện pháp điều trị cứu cánh cuối cùng cho các bệnh nhân nặng sau phẫu thuật với các chỉ định thường gặp là: không cai được máy tuần hoàn ngoài cơ thể, suy tuần hoàn dù đã tối ưu các phương pháp điều trị khác, bệnh nhân ngừng tuần hoàn sau phẫu thuật tim, tăng áp lực động mạch phổi không kiểm soát được, tổn thương phổi nặng… . Mặc dù đã có nhiều tiến bộ về kỹ thuật và kinh nghiệm điều trị trong nhiều thập kỷ qua nhưng tỉ lệ tử vong sau điều trị ECMO còn cao và có liên quan đến nhiều biến chứng nặng như xuất huyết não, nhiễm khuẩn huyết cũng như chi phí điều trị cao, do đó cần cân nhắc giữa yếu tố nguy cơ và lợi ích trước khi sử dụng.