Ý nghĩa hỏi và vai trò của ý nghĩa hỏi trong câu hỏi tu từ = The Role and Meaning of the Questioning Element in Rhetorical Questions

Abstract

Bài viết chứng minh sự tồn tại của ý nghĩa hỏi trong câu hỏi tu từ, xét từ góc độ khái quát nhất, không khác so với ý nghĩa hỏi trong các câu hỏi chính danh. Tuy nhiên, cơ chế hình thành và vai trò của thành tố này trong câu hỏi tu từ lại mang những đặc trưng riêng biệt. Nếu như giới Việt ngữ học và thậm chí cả giới ngôn ngữ học thế giới, từ trước đến nay, thường xem sự hiện diện của thành tố hỏi trong các câu hỏi tu từ thuần túy là hình thức, không có nội dung, thì với những tư liệu và phân tích thực tế bài viết sẽ chỉ ra cách giải thích như vậy chưa thực sự thỏa đáng. Sự hiện diện của thành tố hỏi trong các câu hỏi tu từ là có lý do. Nó mang những giá trị nhất định, góp phần tạo nên những đặc trưng ngữ nghĩa - ngữ dụng riêng biệt của kiểu câu này; Thậm chí nó là thành phần quan yếu góp phần vào chiến lược giao tiếp phản vấn, một chức năng ngữ dụng nổi bật của câu hỏi tu từ.